Introductie

De voedselzandloper is vandaag een paar keer in het nieuws vermeld, als zijnde een onconventioneel, en zelfs gevaarlijk dieet/voedingspatroon. In deze blog post probeer ik uit te leggen wat mijn persoonlijke ervaringen zijn op dit gebied; ik heb namelijk een jaar geleden een gelijkaardig (doch niet echt identiek) voedingsplan gevolgd.

Disclaimer & statistische relevantie

Ik ben geen voedingsdeskundige. Mijn ervaringen zijn exact dit: mijn persoonlijke ervaringen, of voor de statistici: een steekproef waarbij N=1; ik ben me er dan ook bewust van dat mijn ervaringen niet noodzakelijk voor anderen gelden, en hoop dat u dit ook beseft. Stel me dus niet aansprakelijk voor zaken die je zelf beslist te doen op basis van iets dat je op het internet gelezen hebt.

 

De voedselzandloper: het boek en de theorie

 

De voedselzandloper is een bestseller die beschrijft hoe je door gezonder te eten langer zou kunnen leven en ondertussen ook vermageren indien je overgewicht hebt.

Zelf heb ik dit boek niet gelezen, maar uit een aantal reviews die ik online gelezen heb (o.a. deze), blijkt dat er verschillende overeenkomsten zijn met een voedingspatroon dat ik een jaar geleden met heel veel succes gevolgd heb, maar later meer daarover.

Links zie je de cover van het boek, en dit is tegelijk ook de essentie van het hele verhaal: de "zandloper" bestaat uit twee gespiegelde piramides, waarvan alles wat zich in de bovenste piramide bevindt afbraak doet aan uw gezondheid, en alles wat in de onderste piramide zit bevorderlijk is voor de gezondheid.

In essentie komt het er op neer dat je o.a. koolhydraten, suikers, rood vlees en bewerkte produkten moet vermijden... (tenminste, dat is wat ik begrepen heb uit de reviews)...

Dit is voor de meeste mensen wereldschokkend nieuws: "Suikers vermijden, ok, maar geen melk, brood en pasta? En vet mag dan weer wel?"

Eens je de platgetreden paden verlaat krijg je allerlei zaken naar je hoofd geslingerd, en misschien wel volledig terecht, want de meerderheid heeft altijd gelijk - of niet soms? -.

Waarom de hetze  ?

Laat ons eens kijken naaar de conventionele driehoek zoals die ons altijd aangeleerd is -tjah, door wie eigenlijk - ?

De driehoek van 1992 aanbevolen door de USA ziet er als volgt uit:

 

Bij die van 2005 hebben ze blijkbaar hun mening al herzien, en gaan ze op zoek naar een evenwichtigere verdeling...

Dit representeert een gezonde, evenwichtige voeding... Of toch niet? En wat heeft dat met you te maken?

Wel, tot een paar jaar geleden interesseerde dit me eerlijkgezegd geen bal, tot ik mijn revelatie ontdekte:

Om het met een quote te zeggen:

"There are three kinds of lies: lies, damned lies and statistics."

- Mark Twain

 

Toen ben ik verder gaan zoeken, en heb ik paleo ontdekt, op sites zoals die van Mark Sisson.

Hunter-Gatherer/Paleo/Primal/Whole food/PaNu-style

Wat is dat nu weer... Wel, de essentie is simpel: eet alleen wat je zou kunnen verzamelen of door jacht kunnen vangen (en dus geen geteelde/verwerkte produkten of afgeleiden ervan).

Ik zou hier heel wat uitleg kunnen over proberen geven, maar deze infographic legt het volgens mij perfect uit:

Learn more about the Paleo Diet.

Kort gezegd: eet vlees, vis, groenten, fruit en gezonde vetten (omega-3 vs omega-6), en probeer ook je levensstijl wat meer onder controle te krijgen. 

Allemaal mooi in theorie, maar ik wil bewijzen!

Jaja, dat dacht ik ook toen ik een jaar geleden begon... Dit was het resultaat na 17 dagen - ja, u leest het goed: 17 dagen....

Daarnaast voelde ik me ook 100 keer energieker en nog vele andere zaken... Voor meer info: ik heb een getuigenis gepost op paleohacks met wat meer info omtrent mijn ervaring... 

Langzamerhand ben ik beginnen afwijken, met als resultaat dat ik terug verlang naar het gevoel van een jaar geleden, dus ben ik nu terug op de paleo-wagen gesprongen om me terug energieker te voelen etc... Punt is dat dit een levensstijl is, geen dieet, en dat dit - in tegenstelling tot wat veel mensen denken - heel gemakkelijk sustainable is.

Het grootste en wel meest opvallende punt in mijn persoonlijke belevenis was het ongeloof en onbegrip van de meeste mensen; ze waren als het ware geshockeerd door mijn eetgewoonten: ettelijke hoeveelheden vlees en boter icm groenten, dat is toch een "recipe for a heart-attack" ?

Back on the #paleo wagon:Eitje met rauwe hesp en groene pepers #omnomnom twitter.com/ToJans/status/…

— Tom * suǝssuɐſ (@ToJans) August 30, 2012

@tojans @jefclaes Thought it was the recipe for I want to have a near fatal heart attack that will paralyze the left side of my body at 45.

— Christophe Geers (@cgeers) August 30, 2012

Wat heeft dit nu te maken met de voedselzandloper?

Alhoewel het niet zo lijkt op het eerste zicht, zijn er wel degelijk heel wat gelijkenissen tussen de voedselzandloper en het paleo-dieet; vooral de focus op granen en suikers springt in het oog. Wat betreft rood vlees: in paleo raadt men aan alleen grass-fed rood vlees te eten, omdat deze wel de correcte balans tussen omega-3 en omega-6 vetten zouden hebben, en blijkbaar zou er omtrent het eten van rood vlees een discrepantie bestaan indien het al dan niet om bewerkt of onbewerkt vlees zou gaan... Dus zijn er heel wat overeenkomsten op dit gebied.

Ik voelde me schitterend met +/- 80% paleo: af en toe een avondje stappen met wat vrienden met een pintje erbij, op restaurant vroeg ik gewoon een beetje extra groenten in plaats van frieten, en als er alleen maar pasta/brood was, dan at ik niet/een beetje/gewoon, afhankelijk van hoe ik me voelde en de omstandigheden.

Ik kan me voorstellen dat de voedselzandloper je min of meer hetzelfde resultaat zou kunnen geven...

Wat als?

Wat als het verhaal van paleo nu eens zou kloppen, of dat van de voedselzandloper? Zou dit de exodus tot gevolg hebben? Waarschijnlijk niet; al zou het wel voor aanzienlijk minder gezondsheidskosten kunnen meebrengen voor de overheid, als het klopt. Een ander groot probleem zou zich stellen in de economie... Wat gebeurt er met de bakkers/voedsellobby wanneer de aan te raden hoeveelheid koolhydraten inees zaakt naar ergens rond de 150gr/dag, een fractie van wat ze nu is? Faillissementen? Chaos? Wie zal het zeggen... Ik kan alleen maar zeggen dat vanuit mijn persoonlijk standpunt het hele verhaal wel logisch overkomt.

Daarnaast zou het ook een revelatie zijn als we nu eindelijk ziektes kunnen voorkomen in plaats van ze te moeten genezen, of slechter nog, gewoon de symptomen bestrijden... Kortom, er ligt nog een hele wereld open.

Daarnaast zou ook de hele wetenschappelijke wereld op zijn kop draaien; het zou net zijn alsof men ontdekt heeft dat de aarde niet plat is, maar rond.

Tot slot

Alhoewel ik het boek niet gelezen heb, denk ik dat de auteur absoluut wel eens een punt zou kunnen hebben. Om dit zomaar als ketterij voor te stellen, dat lijkt me persoonlijk wel heel arrogant.

Enjoyed a great day at #fibo; I assume I have the same weight as most guys, but different ratios :p twitter.com/ToJans/status/…

— Tom * suǝssuɐſ (@ToJans) April 19, 2012

Zo heb ik bv. tijdens een weekje Fibo eens een avond met een Portugees researcher omtrent voeding etc aan tafel gezeten (sector: sportvoeding en -supplementen), en wat bleek: deze persoon (die hele dagen niks anders doet dan papers scannen etc), was zo overtuigd van paleo, dat hij het zelfs als laatste redmiddel aangeraden had aan een vriend met een autistisch kind, met als resultaat dat dit kind van verschillende jaren oud voor de eerste keer na 3 maanden paleo te eten  "Papa" gezegd had.

Kwakzalverij of niet, ik ben dus blijkbaar niet alleen, en heb op nog verschillende plaatsen bevestiging van mijn vermoedens gekregen...

Er is nog veel meer te vertellen omtrent het hele verhaal van vet/suikers/insuline/leptine/ghrelin/lactose - en gluten-intolerantie etc, maar dan zou deze post te lang worden; misschien is dit wel voor een andere post...

Of het verhaal van de voedselzandloper klopt of niet, daar kan ik niet over oordelen. Waar ik wel kan over oordelen, is over dit fragment dat ik in de krant gelezen heb:

'Het is niet alleen een slecht boek, het is ook gevaarlijk voor de publieke opinie', oordeelt professor en voedingsdeskundige Luc Van Gaal van de UA op Radio 1. 

Wel, beste Luc - ik mag toch Luc zeggen he -, op zo'n statement waarbij je de auteur als ketter verklaart, kan ik maar 1 antwoord geven, en dat is een quote van 1 van mijn persoonlijke eeuwige inspiratiebronnen:

“Whoever undertakes to set himself up as a judge of Truth and Knowledge is shipwrecked by the laughter of the gods.”

Albert Einstein